İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Nedir?

İş güvenliği; işyerlerinde, çalışanlara sağlıklı çalışma ortam sunmak, çalışanları çalışma ortamındaki olumsuz etkilerinden korumak, iş ile işçi arasındaki en iyi uyumu sağlamak, oluşabilecek riskler ile maddi ve manevi zararları tamamen engellemek veya en aza indirgemek, çalışma ve üretim verimini en üst seviyeye çıkarmaktır. Kısaca; işyerlerinde faaliyet gösterilen iş nedeniyle oluşabilecek her türlü uzun ve kısa vadeli sağlık problemlerini ortadan kaldırmaya yönelik çalışmaların tümüne verilen isimdir.

Ülkemizde iş güvenliği kavramı, sadece işyeri ile ilgili olarak düşünülmekte ancak dünya genelinde ücretli veya ücretsiz yapılan her türlü işi kapsamaktadır.

Türkiye’de önceden “işçi sağlığı ve iş güvenliği” olarak bilinen bu kavram, 2012 yılında yayımlanan 6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanunu ile “iş sağlığı ve güvenliği” olarak tanımlanmakta olup kısaca İSG olarak adlandırılır.

4857 sayılı İş Kanunu Madde 82. – Bu kanuna göre işverenler; sanayiden sayılan, devamlı olarak en az elli işçi çalıştıran ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde, iş güvenliği önlemlerinin sağlanması, iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesi için alınacak tedbirlerin belirlenmesi ve uygulanmasının izlenmesi hizmetlerini yürütmek üzere işyerindeki işçi sayısına, işyerinin niteliğine ve tehlikelilik derecesine göre bir veya daha fazla mühendis veya teknik elemanı görevlendirmekle yükümlüdürler.

İş güvenliği ile görevli mühendis veya teknik elemanların nitelikleri, sayısı, görev, yetki ve sorumlulukları, eğitimleri, çalışma şartları, görevlerini nasıl yürütecekleri, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinin görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.

İş Sağlığı ve Güvenliğinin (İSG) Amacı

İş güvenliğinin amacı, yapılan işler sırasında veya işler nedeniyle iş kazası yaşanma ihtimalini en aza indirmek, çalışma ortamı nedeniyle oluşabilecek sağlık sorunlarını önlemek ve meslek hastalığı oluşturabilecek işlerde önlemler almaktır.

Daha farklı bir şekilde ifade etmek gerekirse, iş güvenliğinin amacı kişilerin bir işe başlamadan önceki ve bitirdikten sonraki sağlık durumunun aynı olmasını sağlamaktır. Bunu sağlamak için alınacak iş güvenliği tedbirleri her iş için farklıdır.

İs sagligi ve guvenligi uygulamalarının sadece çok tehlikeli veya diğer deyişle ağır işleri kapsadığını ve sadece iş kazalarına karşı önlem alınmasını sağladığı yönünde bir yaklaşım doğru değildir. İş sağlığı ve güvenliği, her meslekte, her çalışma alanında, her yaşam alanında yani hayatın her anında tüm insanların sağlığının bozulmasını önlemeyi ve daha ergonomik bir çalışma ortamı sağlamayı amaçlayan çalışmalardır.

İşveren; sektörel iş güvenliği uzmanlığı sertifikası olan iş güvenliği uzmanı görevlendirmek zorundadır.